Cukrzyca odbija się na zdrowiu psychicznym dzieci. Polscy naukowcy badają ten związek

Do najczęściej diagnozowanych dolegliwości psychicznych u dzieci z cukrzycą typu 1 należą zaburzenia lękowe i depresja. Zespół naukowców z Łodzi chce ustalić, w jakim stopniu zachowania rodziców i otoczenia, ale także samo postrzeganie chorego, ma wpływ na jego stan psychiczny. Eksperci mają nadzieję, że ich praca może przyczynić się do poprawy stanu zdrowia psychicznego i lepszej samokontroli cukrzycy u dzieci.

Coraz więcej przypadków cukrzycy

Cukrzyca typ 1 (CT1) to nieuleczalna choroba autoimmunologiczna, w której wyniku dochodzi do zniszczenia komórek odpowiadających za produkcję insuliny, czyli komórek beta wysp trzustkowych. Kiedy brakuje insuliny, komórki organizmu nie mogą pobierać glukozy z krwi, przez co dochodzi do zaburzeń metabolicznych, które nieleczone mogą skończyć się śmiercią. Osoba chora na cukrzycę typu 1 wymaga ciągłego dostarczania insuliny do organizmu w postaci podskórnych iniekcji, co angażuje małych pacjentów, ale także ich rodziców. W większości przypadków początek choroby następuje średnio w wieku 8 lat.

- Z roku na rok obserwujemy stały wzrost liczby pacjentów z CT1. Na świecie na cukrzycę typu 1 choruje 9,5 procent populacji. W ciągu ostatnich ośmiu lat liczba przypadków wzrosła o 21 procent, co sprawia, że obecnie jest to jedna z najczęstszych chorób przewlekłych u dzieci i młodzieży - wyjaśnia dr Andrzej Śliwerski z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego, cytowany w komunikacie udostępnionym przez uczelnię.

Silny związek choroby z problemami psychicznymi

Chorobie bardzo często towarzyszą dolegliwości natury psychicznej. Najczęściej eksperci wskazują na depresję i zaburzenia lękowe. W opinii badaczy z powodu depresji cierpi 30,4 proc. dzieci z CT1, a 32 proc. z nich ma zaburzenia lękowe.

Ta zauważalna korelacja ma charakter dwukierunkowy. Oznacza to, że zaburzenia emocjonalne wpływają na gorszy poziom wyrównania glikemii. Z kolei nawracające hipoglikemie i hiperglikemie zwiększają ryzyko depresji i lęku. - Ponieważ zaburzenia lękowe i depresyjne pogarszają wyrównanie metaboliczne cukrzycy, zwiększając ryzyko wystąpienia ostrych i przewlekłych powikłań choroby, znajomość czynników warunkujących ich wystąpienie może przyczynić się do opracowania programów profilaktyczno-edukacyjnych poprawiających stan zdrowia psychicznego dzieci chorych. W konsekwencji doprowadzi to do lepszej samokontroli cukrzycy – tłumaczy dr Śliwerski.

Wyniki badań będą wykorzystane do szkoleń rodziców

Naukowcy zakładają, że dzieci mające tendencję do kierowania swojej uwagi na negatywne czynniki związane z wizją siebie, ale także świata i przyszłości, są bardziej podatne na wszelkiego rodzaje zaburzenia emocjonalne. Grupa badaczy chciałaby ustalić, na ile poziom zachowania rodziców, otoczenia, rówieśników oraz samego chorego, może wpływać na jego stan psychiczny. Zdaniem ekspertów rodzice mogą zwiększać to ryzyko np. poprzez nadmierną kontrolę swoich dzieci.

Projekt badawczy ma charakter interdyscyplinarny. Pracują nad nim łódzcy psycholodzy i lekarze diabetolodzy. - Sprawdzimy, w jakim stopniu te same czynniki stanowią o podatności na zaburzenia depresyjne i lękowe u dzieci z CT1, uwzględniając sposób funkcjonowania ich rodzin – dodaje dr Andrzej Świderski. Naukowcy podkreślają, że dzięki obecności psychologa z oddziału diabetologicznego uzyskane wyniki będzie można wykorzystać w obowiązkowych szkoleniach rodziców ze wsparcia oraz sposobów prowadzenia dzieci chorych na cukrzycę typu 1.

Patrycja Pupiec