Rak jelita grubego coraz częściej atakuje młodych. Jeden objaw dominuje

Rak jelita grubego to już niemal epidemia – w Polsce co roku notuje się około 20 tysięcy nowych zachorowań, liczba chorych rośnie również na świecie. Od jakiegoś czasu to choroba nie tylko osób starszych, coraz częściej chorują nawet dwudziestolatkowie. Specjaliści alarmują, że w ciągu ostatnich lat wzrosła również śmiertelność z powodu wczesnej postaci raka jelita grubego. Jakie objawy powinny zaniepokoić?

Rosnąca liczba przypadków raka jelita grubego to już globalny problem, co potwierdza wiele badań naukowych. Jakiś czas temu eksperci z Uniwersytetu Erasmusa w Rotterdamie przedstawili wyniki badań, z których wynikało, że zwiększa się zachorowalność na raka jelita grubego wśród osób przed 50. rokiem życia, a największą dynamikę wzrostu zaobserwowano wśród dwudziestolatków.

Podobne dane przedstawiono w trakcie corocznego spotkania naukowego Annual Scientific Meeting & Postgraduate Course, w którym uczestniczyli klinicyści z zakresu gastroenterologii. W trakcie wydarzenia omówiono badania, które wskazują, że coraz więcej młodych ludzi w wieku od 20 do 44 lat umiera z powodu wczesnego raka jelita grubego.

Rak jelita grubego - śmiertelność pod lupą naukowców

Wspomniane badania prezentowane w trakcie zjazdu American College of Gastroenterology (ACG) autorstwa dr Yazana Abbouda i grupy współpracowników z Rutgers New Jersey Medical School w Newark ukazują, że problem występowania raka jelita grubego jest poważny.

Analiza obejmowała wskaźniki śmiertelności, które skorygowano o wiek w latach 2000-2022. Dane pozyskano z bazy U.S. Centers for Disease Control and Prevention National Center of Health Statistics (CDC), czyli Amerykańskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom. 

Dodatkowo informacje na temat zapadalności na raka jelita grubego naukowcy pozyskali z programu Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER), którego celem jest dostarczanie informacji statystycznych na temat raka, by zredukować obciążenie chorobą wśród całej populacji Stanów Zjednoczonych.

Dzięki rzetelnym źródłom i skrupulatnej analizie danych naukowcy dostrzegli, że w okresie od 2000 do 2005 roku wskaźniki śmiertelności z powodu raka jelita grubego spadły. Wzrost natomiast zaobserwowano w kolejnych latach 2005-2022.

Na raka jelita grubego coraz częściej umierają młodzi ludzie

Naukowcy porównali śmiertelność z powodu wczesnej postaci raka jelita grubego między określonymi kohortami wiekowymi, a mianowicie od 20 do 44 i od 45 do 54 lat. Pod uwagę wzięli także różne etapy diagnozy.

Wyniki wykazały, że zarówno w młodszej jak i w starszej grupie zachodzą podobne tendencje. W przypadku pacjentów w wieku 45-54 lat odnotowano 107 280 zgonów. Co ważne śmiertelność spadła w okresie między 2000 a 2005 rokiem, a następnie wzrosła.

W odniesieniu do młodszej grupy, czyli osób w wieku 20-44 lat badacze zarejestrowali 39 746 zgonów. Istotne jest to, że w przypadku tych pacjentów śmiertelność stale rosła między 2000 a 2022 rokiem. Dodatkowo ustalono, że śmiertelność młodych ludzi wzrastała bardziej, aniżeli w grupie od 45. do 54. roku życia. Badacze podają, że średnia roczna zmiana procentowa wynosiła 0,85.

Te odkrycia potwierdzają potrzebę zwiększonego poparcia dla badań przesiewowych u młodszych pacjentów w celu poprawy wyników

- podkreślił dr dr Yazan Abboud.

Informacje statystyczne (z programu SEER), wskazują, że sumie odnotowano 147 026 zgonów z powodu wczesnego raka jelita grubego, a tylko w początkowym stadium zmarło 4026 osób. Wzrost śmiertelności zaobserwowano u osób w grupie 45-54 lat, a średnia roczna zmiana procentowa wynosiła 12,37. 

Program SEER nie dostarczył jednak wystarczającej liczby danych w młodszej grupie ze względu na niską liczebność próby. Niemniej ustalono, że także wśród młodszych roczna zmiana procentowa wynosiła 10,56. Śmiertelność rosła w przypadku nowotworów wykrytych w późnym stadium (37 875 zgonów), a zależność tę zaobserwowano w obu grupach wiekowych. 

Objawy raka jelita grubego. Nie lekceważ problemu

Specjaliści z Centers for Disease Control and Prevention (CDC) wyjaśniają, że rak jelita grubego w początkowej fazie może nie dawać objawów. Jednak gdy się już pojawią, zazwyczaj dominuje ból brzucha, który - jak pokazują statystyki - występuje aż w 44 proc. przypadków. Do objawów raka jelita grubego zaliczane są:

1. bóle brzucha
2. zmiana rytmu wypróżnień,
3. krew w kale lub po chwilę po wypróżnieniu,
4. biegunki,
5. zaparcia lub uczucie niepełnego wypróżnienia,
6. skurcze brzucha, które nie ustępują,
7. niezamierzona utrata masy ciała.

CDC podkreśla jednak, że wymienione objawy nie muszą świadczyć o nowotworze, ale np. o obecności polipów jelita grubego. Stąd konieczna jest konsultacja ze specjalistą, w celu ustalenia przyczyny ww. dolegliwości.

Nie zwlekaj z kolonoskopią. W Polsce dostępna w znieczuleniu ogólnym

Rak jelita grubego przez długi czas nie daje żadnych objawów, a lekarze wskazują, że zmiany mogą rozwijać się w ukryciu nawet przez kilka lat. Dlatego bardzo często pacjenci trafiają do specjalisty, kiedy nowotwór jest już w zaawansowanym stadium.

A wystarczy zrobić kolonoskopię. Nie potrzebujesz skierowania, a co więcej badanie można wykonać w znieczuleniu ogólnym. Kolonoskopia w narkozie na NFZ jest możliwa. Więcej na ten temat znajdziesz w polecanym artykule, który znajduje się poniżej.

Przypominamy, że w ramach profilaktyki kolonoskopię na NFZ należy wykonać jeżeli:

• nie masz objawów nowotworu jelita grubego,
• nie wykonywałeś kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat,
• masz: 50-65 lat LUB 40-49 lat – jeśli Twój krewny pierwszego stopnia miał diagnozę nowotworu jelita grubego.

Zobacz galerię 7 zdjęć

Magdalena Siraga