Co ty wiesz o dławicy piersiowej?

Dławica piersiowa to jedna z najczęstszych postaci choroby wieńcowej. Jej wczesne rozpoznanie może nas uratować przed zawałem i udarem. Rozpoczynająca się kampania edukacyjna „Poznaj dławicę piersiową” służy zwiększeniu społecznej świadomości na temat tej choroby i wyczuleniu na jej objawy.

Czym jest dławica piersiowa? To jedna z najczęstszych postaci choroby wieńcowej, czyli groźnej choroby układu krążenia. Jej objawów nie wolno lekceważyć, nawet gdy szybko mijają. Sygnalizują one, że serce otrzymuje zbyt mało krwi, męczy się wskutek niedotlenienia.

Mechanizm dławicy piersiowej

Dławica to objaw postępującej miażdżycy – na skutek wysokiego stężenia cholesterolu i stanów zapalnych śródbłonka naczyń, w tętnicach tworzą się blaszki miażdżycowe, zwężając ich światło. W konsekwencji zmniejsza się przepływ krwi w ważnych naczyniach – jeśli zwężenie spowodowane miażdżycą dotyczy tętnic wieńcowych, serce nie jest dostatecznie odżywione, gorzej pracuje. Może to być niezauważalne w spoczynku czy podczas zwykłych, codziennych czynności. Lecz w czasie zwiększonego wysiłku (np. podbiegnięcia do autobusu, odśnieżania) lub w silnym stresie, na skutek zwężenia tętnicy do serca dopływa mniej krwi (a więc także tlenu), niż serce potrzebuje. Właśnie wtedy pojawiają się charakterystyczne objawy: ból lub dyskomfort (ucisk, gniecenie, rozpieranie, pieczenie) w okolicy mostka lub nadbrzusza, niekiedy promieniujący do żuchwy lub ramienia, kołatanie serca, duszność i płytki oddech (zadyszka), zmęczenie, niekiedy zimne poty, nudności lub wymioty, a nawet omdlenie. Objawy mijają po kilku minutach, gdy odpoczniemy – to różni je od bólu zawałowego, który nie mija w spoczynku.

Nie lekceważ objawów dławicy piersiowej

Objawy te sygnalizują, że w układzie krwionośnym istnieje zwężenie powodujące niedotlenienie tkanek serca. W tym newralgicznym miejscu może powstać zator prowadzący do całkowitego zamknięcia ważnej tętnicy i – w konsekwencji - do martwicy tkanek (w przypadku zamknięcia światła tętnicy wieńcowej mówimy o zawale, jeśli niedrożne jest naczynie w mózgu, dochodzi do udaru niedokrwiennego). Dlatego, mimo iż objawy dławicy szybko mijają, nie wolno ich bagatelizować. Najnowsze badania pokazują, że aż 43% pacjentów, których dotyka choroba niedokrwienna serca, jest za późno diagnozowana, ponieważ chorzy nie rozpoznają jej objawów na wczesnym etapie choroby. Jak podkreślają specjaliści, wczesne rozpoznanie dławicy piersiowej może uratować przed zawałem i udarem. Na tym etapie można jeszcze wiele zrobić, by zapobiec tym groźnym powikłaniom, a także zniwelować dolegliwości i wrócić do sprawności, odzyskać komfort życia. Jeśli zatem podczas wysiłku lub w stresie masz powtarzające się ataki duszności, szybko się męczysz, odczuwasz dyskomfort czy ucisk (nie tylko ból) w okolicy mostka – najwyższa pora na pilną konsultację lekarską!

Nie tylko leki i zabiegi

Zlokalizowane w porę zwężenie w tętnicy można zlikwidować – bądź farmakologicznie, bądź na drodze zabiegu angioplastycznego (przezskórna interwencja wieńcowa PCI, której celem jest udrożnienie tętnicy). Konieczne są regularne kontrole u kardiologa, badania – EKG, poziom cholesterolu, glikemii; leczenie chorób współistniejących (nadciśnienie, cukrzyca, otyłość). Równie ważna jest jednak świadoma, trwała modyfikacja stylu życia, dzięki której wyeliminujemy czynniki ryzyka:

• Aktywność fizyczna, co najmniej 30 minut 5 razy w tygodniu – indywidualny program ćwiczeń powinien być dostosowany do możliwości i wydolności organizmu. Zalecane aktywności to pływanie, aquaaerobic, jazda na rowerze, spacery, praca w ogrodzie, taniec towarzyski.
• Zdrowa dieta – 5 porcji warzyw  i owoców dziennie, eliminacja żywności wysoko przetworzonej, tłuszczów zwierzęcych (z wyjątkiem tłuszczów zawartych w mięsie ryb, które powinniśmy jeść przynajmniej 2 razy tygodniowo)
• Rezygnacja z palenia papierosów (także e-papierosów).
• Dążenie do redukcji masy ciała (w przypadku nadwagi i otyłości). 

Wiedza ratuje życie

Skuteczność każdej terapii zależy w dużym stopniu od tego, co wiemy o chorobie, jej prewencji i leczeniu. Edukacji w zakresie dławicy służy startująca 25 marca br. kampania Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego "Angina Awareness Initiative" (AAI), która od tego roku jest również realizowana w Polsce pod patronatem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Polska nazwa kampanii to "Poznaj dławicę piersiową". Kampanię w kraju wspiera firma Servier Polska. Szczegółowe informacje o kampanii oraz samej chorobie można znaleźć na stronie dbajoserce.pl. Film edukacyjny, w prosty sposób tłumaczący mechanizm dławicy piersiowej – dostępny jest na stronie www.youtube.com/najprosciejmowiac/