Co piąte dziecko bierze, niektóre już w przedszkolu. Rodzice zadowoleni, lekarze załamują ręce

Ten środek dostaje co 5. dziecko w wieku szkolnym. Część rodziców serwuje to nawet przedszkolakom. Co roku odnotowuje się większą podaż. Preparat jest bez recepty w Polsce... i często poza jakąkolwiek kontrolą specjalistów. Naukowcy, lekarze i psychologowie biją na alarm.

Coś na sen dla dziecka? Dostaje już co piąty nieletni

Na łamach JAMA Pediatrics opublikowano wyniki niepokojących badań. Blisko 20 proc. amerykańskich dzieci w wieku regularnie przyjmuje melatoninę. Hormon też podawany jest już nawet przedszkolakom. Ma być sposobem na dobry sen. Spożycie melatoniny przez dzieci stale rośnie.

Jeszcze 5 lat temu, ten środek podawano tylko 1,3 proc. dzieci. Dziś ten odsetek to już ok. 19 proc. A dane, jak podkreślają naukowcy, są niedoszacowane. To niejedyny problem.

Rodzice dają to dzieciom na potęgę. Chociaż nie wiedzą, co kryje się w środku

Zasadniczym problemem jest fakt, że nie istnieją rzetelne, szeroko zakrojone badania dotyczące wpływu melatoniny na organizmy dzieci i młodzieży. Co więcej, suplementy z melatoniną nie podlegają restrykcjom, jakim podlegają leki. A brak regulacji, to otwarta furtka dla nieprawidłowości.

W zbadanych 25 dostępnych na rynku preparatach, w aż 22 przypadkach zawartość melatoniny była inna niż deklarowana przez producentów. W jednym z preparatów nie było melatoniny wcale. Za to w innym dawka była przekroczona trzykrotnie, w porównaniu z podaną na opakowaniu. Natomiast w niektórych produktach wykryto domieszki innych substancji, których zażywanie jest nieobojętne dla organizmu, jak np. serotonina.

Środek bez recepty, a wyników badań brak

Tymczasem w USA, jak i w Polsce, melatonina wciąż jest dostępna bez recepty, mimo że w szeregu innych krajów sprzedaż tych produktów jest regulowana poprzez wymóg wystawiania recept. Wówczas produkowane preparaty są także poddawane odpowiedniej kontroli.

Zdaniem psychologów podawanie dzieciom tego typu środków już od najmłodszych lat, to uczenie ich, że na problemy skuteczne są tabletki, a nie inne metody. Oczywiście są sytuacje, gdy farmakoterapia jest niezbędna, ale nie powinna to być metoda pierwszego wyboru w obliczu problemów.

Uczeni z Uniwersytecie Kolorado w Boulder alarmują, że tak znaczący wzrost stosowania melatoniny u dzieci, jaki odnotowano w ostatnim pięcioleciu, jest realnie niepokojący. Naukowcy apelują do rodziców o rozsądek w tej sprawie, zwracając na uwagę na brak dostępnych badań, oceniających wpływ melatoniny na organizmy nieletnich.

CZYTAJ TEŻ: Uzależnienie dziecka od internetu i komputera - objawy i przyczyny

Melatonina dla dzieci - ryzyko, skutki uboczne 

Jak zauważyli naukowcy, w wielu przypadkach melatoninę otrzymują zdrowo funkcjonujące dzieci. Ponadto ustalono, że z wiekiem dziecka rodzice zwiększają im dawkowanie preparatu – dla porównania, średnia dawka dla przedszkolaków to 0,25 do 2 mg na dobę, a dla dzieci w młodszych klasach szkoły podstawowej to nawet 10 mg. Jak przyznawali ankietowani rodzice, dzieci otrzymują melatoninę regularnie, większość deklarowała, że przez co najmniej rok.

Melatonina naturalnie powstaje w szyszynce. Ma udział m.in. w regulowaniu rytmu dobowego. Odpowiedni poziom melatoniny zapewnia sen. Choć badania dotyczące jej wpływu na organizm są nieliczne i niejednoznaczne, już teraz ustalono, że w ostatniej dekadzie liczba zatruć melatoniną wśród dzieci wzrosła o ponad 500 proc.

Ponadto regularnie podawane środki wykształcają u dzieci uzależnienia behawioralne i skłonność do sięgania po kolejne substancje, w tym psychoaktywne, w sytuacjach trudności, obniżenia nastroju czy codziennych niepowodzeń wpisanych w życie szkolne. Melatonina może mieć skutki uboczne, takie jak m.in:

• uczucie niepokoju, nerwowość, drażliwość, płaczliwość, wahania nastrojów
• pobudzenie psychoruchowe, agresja, zaburzenia snu, wczesne wybudzenia
• zaburzenia koncentracji, w tym wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów
• bóle brzucha, zwiększenie masy ciała, zaparcia, dolegliwości żołądkowe, zaburzenia trawienne
• zwiększona potliwość, skurcze mięśni
• suchość w jamie ustnej, nieświeży oddech
• bóle i zawroty głowy, migreny, zaburzenia widzenia, łzawienie oczu
• świąd skóry, wypryski skórne, rumień

Katarzyna Głuszak