Ciśnienie pod kontrolą. Badaj się i żyj dłużej

Z powodu nadciśnienia tętniczego co roku umiera 90 tysięcy Polaków. Przyczyną wielu zgonów jest nie tylko fakt, że chorzy nie wiedzą o chorobie, lecz przede wszystkim to, że nie przestrzegają zaleceń lekarzy. Dlatego celem XXI edycji kampanii Servier dla Serca, która właśnie wystartowała, jest zwiększenie świadomości Polaków na temat chorób układu krążenia i tego, jak ogromne znaczenie ma odpowiednie leczenie.

Nadciśnienie tętnicze to choroba cywilizacyjna

Nadciśnienie tętnicze z roku na rok dotyka coraz więcej osób na całym świecie, dlatego zaliczane jest obecnie do głównych zagrożeń związanych ze zdrowiem. Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia z 2023 roku na tę chorobę cierpi już jeden na trzech dorosłych na świecie. Podobnie sytuacja wygląda w Polsce – u nas z tym problemem zmaga się około 30 proc. społeczeństwa.

Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego nadciśnienie rozpoznaje się, gdy ciśnienie skurczowe wynosi co najmniej 140 mm Hg lub ciśnienie rozkurczowe równa się bądź przekracza 90 mm Hg podczas pomiarów w gabinecie lekarskim. Często diagnozowane jest jednak przypadkowo, gdyż w wielu przypadkach nie daje objawów. W takiej sytuacji chory powinien być pod stałą opieką lekarza.

Chorzy na nadciśnienie świadomie rezygnują z leczenia

Problem polega jednak na tym, że – co pokazują dane - prawie 58% Polaków cierpiących na nadciśnienie nie przestrzega tzw. adherence - czyli nie stosuje się do zaleceń lekarza, co stanowi poważne zagrożenie dla ich zdrowia i życia. W całej Europie z tego powodu rocznie umiera około 200 tysięcy osób.

– Brak charakterystycznych objawów choroby oraz świadomości konsekwencji nieleczonego nadciśnienia tętniczego to główne przyczyny lekceważenia przez pacjentów zaleceń lekarza dotyczących zarówno farmakoterapii, jak i zmiany stylu życia w zakresie diety czy aktywności fizycznej. Warto uświadomić sobie, że nadciśnienie tętnicze to jeden z najczęściej występujących czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, który niekontrolowany może doprowadzić do zawału serca czy udaru mózgu, a nawet do śmierci, dlatego tak ważne jest stosowanie się do zaleceń terapeutycznych – podkreślił prof. dr hab. n. med. Krzysztof Narkiewicz, specjalista w dziedzinie chorób wewnętrznych i hipertensjologii, kierownik Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym.

Na rezygnację z leczenia lub samodzielną zmianę jego planu składa się wiele czynników, związanych m.in. z sytuacją i stanem wiedzy pacjenta, przebiegiem choroby oraz specyfiką indywidualnie dobranej terapii.

Jak dodała lek. med. Katarzyna Urbańska, dyrektor komunikacji korporacyjnej i Public Affairs w Servier Polska, statystyki dotyczące konsekwencji niestosowania się do planu leczenia, w tym liczby zgonów, są zatrważające. Firma Servier przystąpiła do koalicji na rzecz poprawy adherence, powołanej podczas spotkania w Parlamencie Europejskim 30 stycznia 2024 roku. W jej skład wchodzą europarlamentarzyści, przedstawiciele towarzystw naukowych oraz stowarzyszeń pacjentów – powiedziała.

Partnerstwo pacjent-lekarz to klucz do sukcesu

– Chociaż stosowanie się do zaleceń terapeutycznych leży w gestii chorego, kluczem do sukcesu nie jest przypisywanie mu całej odpowiedzialności za realizację planu leczenia, ale partnerska współpraca z lekarzem, dzięki której pacjent zyska pełną świadomość choroby oraz niezbędną wiedzę na temat wszystkich elementów terapii – farmakologicznych i niefarmakologicznych. Efektem ma być wspólnie wypracowany plan leczenia, który pacjent będzie rozumiał i który będzie mógł bez przeszkód realizować. Na tym polega opieka skoncentrowana na pacjencie, a nie chorobie – skomentowała prof. dr hab. n. med. Agnieszka Kapłon-Cieślicka, specjalista kardiolog, adiunkt w I Katedrze i Klinice Kardiologii na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.

– W terapii każdej choroby, a zwłaszcza przewlekłej, konieczne jest bardzo dobre zrozumienie przez pacjenta jego sytuacji. Jeśli coś jest niejasne lub budzi obawy, nie bójmy się powiedzieć o tym lekarzowi i zadawajmy pytania tak długo, aż wszystkie nasze wątpliwości zostaną rozwiane. Jego rolą jest udzielenie choremu rzetelnych i wyczerpujących informacji. Z kolei pacjent nie może zatajać żadnych ważnych danych dotyczących jego stanu zdrowia, przyjmowanych leków czy stylu życia, ponieważ od tego zależy dobór oraz skuteczność terapii. Pamiętajmy, że mamy wspólny cel, jakim jest zdrowie – podkreśliła mgr Adrianna Sobol, psycholog zdrowia na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.

Dbaj o serce – rób to regularnie

Aby skuteczniej zwrócić uwagę na problem nadciśnienia tętniczego i pomóc Polakom w dbaniu o zdrowie, organizator kampanii – firma Servier Polska – przygotował nowe, praktyczne materiały edukacyjne na XXI edycję kampanii "Servier dla Serca". Celem tych materiałów jest przyciągnięcie uwagi odbiorców oraz zachęcenie ich do refleksji i podjęcia działań.

Hasło przewodnie tegorocznej kampanii brzmi: „Jak często TO robisz? Rób TO regularnie!”. Kampania podzielona jest na dwie części: pierwsza faza to teaser z intrygującym pytaniem, natomiast druga – wyjaśnia cel akcji, mobilizując Polaków do regularnego monitorowania ciśnienia tętniczego i dbania o zdrowie.

Na stronie internetowej dedykowanej XXI edycji kampanii, www.dbajoserce.pl/robtoregularnie, dostępne są informacje o nadciśnieniu, porady dotyczące prawidłowego pomiaru ciśnienia oraz wskazówki, jak przygotować się na wizytę u lekarza i o czym warto z nim rozmawiać. Strona zawiera również porady dotyczące zdrowego stylu życia, w tym diety, aktywności fizycznej i relaksu. Dodatkowo, dostępny jest Nawykownik, który umożliwia łatwe monitorowanie nawyków żywieniowych, przyjmowania leków, częstotliwości pomiarów ciśnienia, ćwiczeń oraz terminów wizyt lekarskich i badań profilaktycznych. O konieczności regularnego dbania o utrzymywanie ciśnienia tętniczego w normie będą przypominali Zofia i Wiktor Zborowscy w spocie radiowym oraz w mediach społecznościowych, a także zabawna piosenka, którą można usłyszeć na antenie wybranych stacji radiowych.