Chorzy na raka płuc żyją coraz dłużej? Polskie dane zaskakują

Krajowe dane dotyczące nowotworów wskazują, że główną przyczyną zgonów wśród osób chorujących na nowotwory jest rak płuc. Z najnowszego raportu American Lung Association wynika jednak, że w ostatnich latach odnotowano poprawę właśnie pod kątem rokowań tej choroby i poziomu przeżywalności. Sprawdzamy, jak sytuacja wygląda w Polsce i na świecie.

Najnowszy raport stanowy nie pozostawia wątpliwości i wskazuje, że rak płuc w USA podobnie jak w Polsce wciąż jest najbardziej śmiertelny wśród nowotworów. Niemniej z danych wynika, że coraz więcej osób doświadczających tej choroby żyje dłużej niż kiedyś.

Optymistyczne dane dotyczące raka płuc

Harold Wimmer, prezes i dyrektor generalny American Lung Association (ALA) wskazał, że najnowsze dane opublikowane w raporcie „State of Lung Cancer” z 2024 r. dodają optymizmu. 

Okazuje się, że tylko w ciągu ostatnich pięciu lat wskaźnik przeżywalności pacjentów z rakiem płuc poprawił się o 26%. Specjaliści są zdania, że głównym czynnikiem, który stoi za poprawą wyników jest wdrożenie testowania biomarkerów, które są w stanie zweryfikować zmiany DNA danego guza. Dodatkowo dzięki sprawdzaniu biomarkerów może dostosować leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Badacze dodają jednak, że wciąż odnotowuje się nierówności dotyczące dostępu do testów określanych także jako molekularne, genomiczne, czy genetyczne. Stąd widząc jak specjalistyczna diagnostyka, jest w stanie poprawić wskaźniki przeżywalności raka płuc, konieczne jest wdrożenie rozwiązań, które pozwoli na szerszy dostęp do testów.

Tegoroczny raport 'State of Lung Cancer' wyznacza ścieżkę, którą stany i rząd federalny mogą podążać, aby poprawić los osób żyjących z tą wyniszczającą chorobą. Wzrost wskaźników badań przesiewowych w kierunku raka płuc i rozszerzenie badań biomarkerów to ogromne możliwości wcześniejszego wykrycia raka i zapewnienia najlepszych metod leczenia osobom, u których zdiagnozowano tę chorobę

- podkreślił Wimmer w komunikacie prasowym ALA

Prognozy zawarte w raporcie wskazują, że tylko w tym roku w Stanach Zjednoczonych niemal 235 000 osób dowie się, że ma raka płuc. Powodem jest m.in. fakt, że wielu chorych nie otrzymuje diagnozy w odpowiednim momencie, bo choroba przez długi czas nie daje żadnych objawów. 

Konsekwencją czego jest wykrycie raka w późnym stadium, a co za tym idzie, spada prawdopodobieństwo wyleczenia. Wówczas w sumie pięcioletni wskaźnik przeżycia wynosi zaledwie 28,4%. To odsetek pacjentów, którzy od momentu postawienia diagnozy przeżyli pięć lat.

Zobacz galerię 8 zdjęć

Rak płuc w Polsce. Jak wyglądają krajowe statystyki?

Z raportu międzynarodowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) pt. “Krajowe profile dotyczące nowotworów” wynika, że a ogólna umieralność z powodu chorób nowotworowych w Polsce jest aż o 15 % wyższa od średniej unijnej i zmniejsza się wolniej niż średnia w Unii Europejskiej.

Główną przyczyną wciąż jest rak płuc a Narodowa Strategia Onkologiczna obejmująca okres 2020–2030 ma poprawić organizację systemu opieki onkologicznej. Celem jest również wzrost inwestycji nie tylko w badania profilaktyczne, ale również w innowacje, czy zasoby ludzkie.

Z danych wynika, że wśród nowo zdiagnozowanych chorób nowotworowych wśród mężczyzn najczęściej występował rak płuc (18%). W przypadku kobiet wskaźnik ten był nieco niższy (12%), stawiając raka płuc na drugim miejscu tuż po raku piersi.

Z raportu wynika, że Polska ma także fatalne wyniki pod kątem występowania czynników ryzyka zachorowania na raka. Mówimy o takich powodach jak:

• palenie papierosów,
• spożycie alkoholu,
• zanieczyszczenie powietrza,
• nadwaga i otyłość.

Nasz kraj pod względem występowania wymienionych czynników jest na wyższym poziomie, aniżeli inne państwa UE. Dlatego Narodowy Program Zdrowia w latach 2021-2025 ma na celu wzmocnienie profilaktyki, która poprawi świadomość na temat nawyków żywieniowych, roli aktywności fizycznej, by przeciwdziałać nadwadze i otyłości.

Nowotwory a długość życia. Umieralność w Polsce i fatalne wyniki

Dość szokującą informacją jest fakt, że umieralność z powodu chorób nowotworowych w Polsce jest wyższa niż średnia unijna. Raport wskazuje, że umieralność z powodu nowotworów w Polsce w 2019 roku była o 15% wyższa w porównaniu ze średnią unijną. Powodem są m.in. opóźnienia w diagnozowaniu. Choć pocieszające jest to, że umieralność z powodu raka płuc spadła o 9% to jednak np. utrata życia z powodu raka jelita grubego wciąż pozostała na tym samym poziomie. 

Pocieszające może być jednak to, że dane zgromadzone w raporcie nie obejmują ostatnich pięciu lat. A zatem istnieje spora szansa, że dzięki różnym programom wyniki uległy poprawie. Przykładem jest choćby Narodowa Strategia Onkologiczna, przyjęta na lata 2020–2030, w ramach której wyznaczono cele obejmujące wszystkie działania w dziedzinie onkologii w Polsce.

Podsumowując, na skalę przeżywalności wpływa przede wszystkim unikanie czynników ryzyka i wczesne wykrycie. A zatem poza rzuceniem palenia, ograniczeniem alkoholu i zmianą diety należy regularnie wykonywać badania profilaktyczne.

Magdalena Siraga