Ból mięśni w czasie terapii statynami? Przyczyną wcale nie są te leki

Statyny należą do ważnej grupy leków. Stosuje się je w leczeniu chorób sercowo-naczyniowych. Niestety, wielu pacjentów rezygnuje z przyjmowania tych leków ze względu na jeden ze skutków ubocznych – ból mięśni. Okazuje się jednak, że u osób przyjmujących statyny ból mięśni wcale nie jest wynikiem działania leku – twierdzą naukowcy.

Amerykańskie Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom twierdzą, że choroby serca są główną przyczyną śmierci mężczyzn, kobiet i osób należących do większości grup rasowych i etnicznych w Stanach Zjednoczonych

W zeszłym tygodniu amerykańska grupa zadaniowa ds. usług prewencyjnych ogłosiła najnowsze wytyczne dotyczące stosowania statyn w celu zapobiegania pierwszemu zawałowi serca lub udarowi. Stosowanie statyn zalecane jest dla osób dorosłych w wieku od 40 do 75 lat, u których występuje co najmniej jeden czynnik ryzyka choroby sercowo-naczyniowej i 10% lub wysokie ryzyko zawału serca w ciągu najbliższych 10 lat.

Według American Heart Association większości pacjentów zaleca się stosowanie statyn i są one bezpośrednio związane ze zmniejszeniem ryzyka zawału serca i udaru mózgu.

Mimo zaleceń, wielu pacjentów rezygnuje z przyjmowania statyn ze względu na występowanie skutków ubocznych, zwłaszcza bólu mięśni. Naukowcy postanowili przyjrzeć się temu problemowi i dowiedli, że ból mięśni wcale nie jest spowodowany przyjmowaniem tych leków.

Statyny nie są przyczyną bólu

Z najnowszego badania nad statynami, opublikowanego w The Lancet wynika, że dla ponad 90% pacjentów przyjmujących statyny, którzy doświadczają bólu mięśni, statyny nie są przyczyną bólu.

„Nasze wyniki potwierdzają, że w większości przypadków terapia statynami prawdopodobnie nie będzie przyczyną bólu mięśni u osoby przyjmującej statyny” – twierdzą autorzy badania z Oxford Population Health i Medical Research Council Population Health.

Wnioski te pojawiły się po przeprowadzeniu metaanalizy 19 randomizowanych badań z podwójnie ślepą próbą leczenia statynami w porównaniu z placebo. Wszystkie badania miały ponad 1000 uczestników i co najmniej dwa lata obserwacji.

„To odkrycie jest szczególnie prawdziwe, jeśli leczenie było dobrze tolerowane przez rok lub dłużej przed wystąpieniem objawów” – podkreślają badacze.

Autor badania Colin Baigent, profesor epidemiologii na Uniwersytecie Oksfordzkim, twierdzi, że powszechne uznanie statyn jako leków wywołujących ból mięśni miało miejsce ze względu na przeprowadzanie badań nad statynami bez użycia placebo. Takie przekonanie skutecznie zniechęciło pacjentów do przyjmowania tych leków.

„To zniechęciło pacjentów do przyjmowania statyn lub zmusiło ich do zaprzestania leczenia, gdy wystąpią bóle mięśni, ponieważ po prostu zajrzą do gazety i widzą, że statyny powodują wiele, wiele bólów mięśni, więc przestają je przyjmować” – powiedział Baigent. Badacze chcieli jednak obalić ten krzywdzący mit dotyczący statyn.

Autorzy stwierdzili, że w pierwszym roku terapia statynami powodowała 7% względny wzrost bólu lub osłabienia mięśni, ale po tym nie było znaczącego wzrostu. Zwiększone ryzyko było już obecne w ciągu pierwszych trzech miesięcy po przydzieleniu leczenia.

Istnieją doniesienia o co najmniej jednym epizodzie bólu lub osłabienia mięśni u 27,1% pacjentów, którym przypisano statynę w porównaniu do 26,6% tych, którzy otrzymywali placebo w okresie obserwacji z medianą 4,3 roku.

„Innymi słowy, statyny nie są przyczyną objawów mięśniowych u ponad 90% osób, które zgłaszają takie objawy” – podsumowują autorzy badania.

Baigent twierdzi, że gdyby ludzie byli lepiej poinformowaniu o rzeczywistym ryzyku bólu mięśni, mogliby dłużej korzystać z terapii statynami.

W komentarzu opublikowanym równolegle z badaniem dr Maciej Banach, kardiolog z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi i Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Polsce, napisał, że ewentualne skutki uboczne statyn nie powinny być brane pod uwagę przy rozpoczynaniu leczenia.

„Należy mocno podkreślić, że małe ryzyko wystąpienia objawów mięśniowych jest nieistotne w porównaniu z wysoce udowodnionymi korzyściami sercowo-naczyniowymi statyn” – napisał.

Weronika Rumińska