8 objawów, które mogą świadczyć o zakrzepach. Jeden łatwo pomylić ze zwykłym urazem

Zakrzepica często rozwija się po cichu i przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. A gdy te już się pojawią, łatwo je przypisać innym chorobom, a nawet kontuzji. Tymczasem skutki zatoru w żyłach mogą być bardzo poważne, a nawet tragiczne - z powodu zakrzepu może dojść nawet do zgonu. Dlatego warto znać objawy, które mogą świadczyć o zakrzepach.

Z powodu zakrzepów na całym świecie co roku umiera nawet 10 milionów ludzi. W Polsce objawową zakrzepicę żył głębokich diagnozuje się u ok. 60 tys. osób. Eksperci ostrzegają jednak, że - chociaż choroba ta jest wyjątkowo groźna - większość osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że choruje.

"Jedna na cztery osoby, które mają zakrzepicę umiera bez ostrzeżenia" - czytamy na stronach CDC, czyli amerykańskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób. Z powodu zakrzepicy może dojść bowiem m.in. do zatoru tętnicy płucnej. 

Zakrzepy dają różne objawy

W przebiegu zakrzepicy dochodzi do powstania zakrzepu - zatoru, który ogranicza światło żyły lub wręcz je blokuje. Z tego powodu przepływ krwi w żyle jest mocno utrudniony, a w niektórych przypadkach niemożliwy, co może dawać różne objawy.

Gdy fragment zakrzepu oderwie się od ściany naczynia krwionośnego, może - wraz z krwią - dotrzeć do różnych narządów wewnętrznych, co doprowadza do niedokrwienia, a następnie do niedotlenienia tkanek. Konsekwencją nieleczonej zakrzepicy może być zator żylny serca lub płuc, co może doprowadzić do nagłego zgonu.  

Objawami zakrzepicy mogą być:

• Ból w łydce, przypominający skurcz mięśnia. Ból nie znika jednak, lecz nasila się w trakcie ruchu i chodzenia (szczególnie przy zginaniu stopy i jej stawianiu na podłożu) - podobnie, jak w przypadku urazu.
• Stan podgorączkowy lub gorączka bez objawów infekcji. U wielu osób może to być jedyny objaw rozwijającej się zakrzepicy.
• Ocieplenie się jednej kończyny. Odczuwalna przy dotyku zmiana ciepłoty ciała w nodze może oznaczać, że utworzył się w niej zakrzep. Objawy te są efektem stanu zapalnego w naczyniu i związanym z nim większego przepływu krwi w naczyniach włosowatych.
• Obrzęk, uczucie ciężkości, ból jednej nogi. Noga, w której utworzył się zakrzep, może być opuchnięta i zaczerwieniona - obrzęk zawsze pojawia się poniżej zakrzepu, najczęściej w okolicach kostki, ale nie jest to regułą. Skóra może też zmienić odcień, może być blada lub szaro-niebieska.
• Ból w klatce piersiowej. To charakterystyczny objaw zatorowości płucnej. Taki ból - gdy towarzyszą mu problemy z oddychaniem i uczucie ucisku - to wskazanie do natychmiastowego wezwania pogotowia, może bowiem dojść do nagłego zatrzymania krążenia.  
• Drętwienie kończyny lub brak czucia. Mogą to być skutki zakłóconego przepływu krwi przez naczynia krwionośne.
• Duszności, skrócenie oddechu. To objaw, który może świadczyć o wielu różnych problemach, w tym o zatorowości płucnej - dlatego zawsze wymaga konsultacji z lekarzem.
• Problemy z mówieniem i ze wzrokiem. Rozmazany obraz, czy trudności z wypowiadaniem się mogą być efektem zaburzeń w przepływie krwi - jeśli się pojawią, wskazana jest konsultacja lekarska, zwłaszcza, jeśli towarzyszy im któryś z innych możliwych objawów zakrzepicy.

Jak rozpoznaje się zakrzepicę?

Zakrzepicę można podejrzewać na podstawie wywiadu lekarskiego, jednak by postawić diagnozę, konieczne są określone badania. Jednym z nich jest ocena prawdopodobieństwa zakrzepicy wg. skali Wellsa - pacjent musi udzielić odpowiedzi na 12 pytań dotyczących stanu zdrowia i odczuwanych objawów.

Na podstawie wyników lekarz decyduje o dalszych badaniach. W zagrożenia zakrzepicą należy oznaczyć poziom D-dimeru we krwi (to badanie pozwala ocenić stan układu krzepnięcia), a także wykonać USG Dopplera żył głębokich, które pomaga dokładnie ocenić stan żył i przepływ krwi. Lekarzem właściwym do diagnozowania i leczenia zakrzepicy jest chirurg naczyniowy lub angiolog.

Katarzyna Hubicz