Parówki - czy są zdrowe? Prawdziwy skład parówek

Parówki to krótkie, cienkie kiełbaski z mielonego mięsa, choć podobno ich w składzie można znaleźć nawet papier toaletowy. Z tego powodu wiele osób zastanawia się, czy parówki są zdrowe. Jakie jest skład parówek? Ile mają kalorii? Czy warto podawać je dzieciom? Jak wybrać w sklepie parówki dobrej jakości? Których lepiej unikać?

Spis treści

1. Parówki - z czego się składają?
2. Parówki - wartości odżywcze, kalorie (kcal)
3. Czy parówki są zdrowe? Odpowiada dr Ania
4. Parówki - jak rozpoznać te dobrej jakości?
5. Parówki - ranking parówek dostępnych na rynku
6. Parówki - ranking parówek dla dzieci
7. Parówki - czy warto podawać je dzieciom?
8. Parówki - zastosowanie w kuchni

Parówki należą do wyrobów mięsnych homogenizowanych. Oznacza to, że parówki produkuje się z mięsa i innych surowców, które są bardzo drobno zmielone i mają jednolitą konsystencję bez wyczuwalnych kawałków mięsa. Do składu parówek dodaje się przyprawy, a następnie poddaje je obróbce cieplnej.

Według popularnej opinii parówki zrobione są z tektury lub papieru toaletowego. Nie jest to prawda, choćby z przyczyn ekonomicznych - kilogram papieru jest droższy niż kilogram parówek. W parówkach można znaleźć jednak mnóstwo składników, które nie są mięsem i których zadaniem jest to mięso udawać.

Parówki to produkt, który może mieć zarówno bardzo dobry skład, jak i zawierać surowce najniższej jakości. Bardzo dużo zależy od producenta, ale i od ceny. Jeśli żywiec wieprzowy kosztuje około 5 zł/kg, to dobra parówka nie może kosztować 5,99 zł/kg.

Normy dotyczące parówek nie są zbyt wymagające. Taki wyrób musi zawierać minimum 9% białka oraz nie więcej niż 40% tłuszczu, 69% wody i 3% soli.

Parówki - z czego się składają?

W składzie parówek można znaleźć:

• mięso chude – np. z piersi kurczaka, szynki wieprzowej
• mięso tłuste – np. z golonki wieprzowej, pręgi wołowej
• MOM – mięso oddzielone mechanicznie
• skórki wieprzowe i drobiowe
• substancje wypełniające – błonnik bambusowy, białka roślinne, kasza manna, skrobia, groch
• woda
• fosforany wiążące wodę w produkcie
• substancje emulgujące
• konserwanty – azotyny
• regulatory kwasowości
• przeciwutleniacze
• przyprawy
• sól
• glukoza
• glutaminian sodu lub ekstrakt drożdżowy

Które z tych składników są pożądane, a które nie powinny znajdować się w parówkach?

Dobra parówka składa się z mięsa chudego i tłustego w równych proporcjach. Zbyt dużo chudego mięsa sprawia, że parówka jest sucha i może się rozpadać. Niezbędny jest też w niej tłuszcz, który najczęściej pochodzi ze skórek. Ich dodatek nieprzekraczający 5% jest pożądany i nieszkodliwy.

W parówkach nie powinno być MOMu czyli mięsa oddzielonego mechanicznie – masy powstałej z resztek skór, tłuszczu i ścięgien pozostałych na kurzych korpusach po odcięciu mięsa. Substancje wypełniające i woda są nieszkodliwe, jednak świadczą o niskiej jakości produktu. Ich dodatek zastępuje mięso w parówkach.

Fosforany mają za zadanie utrzymać stabilną konsystencję takiego wyrobu o podejrzanym składzie i sprawić, aby nie wyciekała z niego woda. Nadmiar fosforanów w diecie przyczynia się do wypłukiwania wapnia z kości i rozwoju osteoporozy.

Regulatory kwasowości i przeciwutleniacze są zwykle obojętne dla zdrowia. Często przeciwutleniaczem jest kwas askorbinowy, czyli witamina C. Ich dodatek świadczy jednak o gorszej jakości produktu. Glukoza i glutaminian sodu zawarty również w ekstrakcie drożdżowym polepszają smak parówek niskiej jakości.

Azotyny zapobiegają rozwojowi Clostridium botulinum, czyli bakterii produkującej jad kiełbasiany. Z jednej strony chronią przed bardzo groźną toksyną. Z drugiej strony można wytworzyć bezpieczne mikrobiologicznie parówki bez azotynów, które częściowo przekształcają się w przewodzie pokarmowym w rakotwórcze nitrozaminy.

Parówki - wartości odżywcze, kalorie (kcal)

Wartości odżywcze parówek mogą się bardzo różnić zależnie od składu. Im dłuższa lista składników i mniej mięsa w parówce, a więcej tłuszczu – tym bardziej kaloryczna się staje. Generalizując, parówki drobiowe są mniej kaloryczne niż wieprzowe, jednak ta reguła nie zawsze się sprawdza, gdyż w drobiowych parówkach niskiej jakości może przeważać dodatek MOMu i tłuszczu.

Parówki są źródłem białka zwierzęcego i tłuszczu. Nie traktuje się ich raczej jako źródła witamin czy składników mineralnych. Trzeba pamiętać, że parówki zawierają dużo soli – zwykle 2 – 2,5 g w 100 g czyli w 2 parówkach. To dużo, biorąc pod uwagę fakt, że zalecana ilość soli w diecie wynosi 5 g.

Wartość odżywcza parówek w 100 g

Czy parówki są zdrowe? Odpowiada dr Ania

Parówki - jak rozpoznać te dobrej jakości?

Kupując parówki, w pierwszej kolejności trzeba zwracać uwagę na listę składników. Im krótszy skład, tym większe prawdopodobieństwo, że wybieramy naprawdę wartościowy produkt. Ważna jest zawartość mięsa. W dobrych parówkach powinno być go minimum 80%, a najlepiej powyżej 90%.

Absolutnie w składzie nie może znaleźć się mięso oddzielone mechanicznie.

W dobrych parówkach nie powinno też być:

• azotynów
• stabilizatorów
• fosforanów
• glutaminianu sodu
• ekstraktu drożdżowego i innych wzmacniaczy smaku
• maltodekstryny
• zagęstników
• przeciwutleniaczy
• regulatorów kwasowości

Podpowiedzią jest także cena. Dobry produkt nie może kosztować 5,99 zł/kg, a nawet w takiej cenie można spotkać parówki. Te z najlepszym składem kosztują około 16 – 20 zł/kg. Nie można jednak patrzeć tylko na cenę, ponieważ droższe parówki miewają kiepski skład.

Dobre parówki można rozpoznać podczas ich jedzenia. Są twardsze i bardziej zbite. Te niskiej jakości mają „mydlaną” konsystencję i wręcz rozpływają się w ustach bez gryzienia. W smaku są dużo bardziej słone.

Parówki - ranking parówek dostępnych na rynku

Kupuj bez zastanowienia:

1. Kraina Wędlin Nature: mięso wieprzowe z szynki 94%, woda, sól, białko sojowe, ekstrakty przypraw, naturalne aromaty

2. Pikok Pure Parówki z szynki: 93% mięso z szynki wieprzowej, woda, sól, glukoza, przyprawy, ekstrakty przypraw, kolagenowe białko wieprzowe, aromaty, susz z aceroli

3. Zakłady Mięsne NOVE Natura: mięso wieprzowe 83%, woda, sól, skrobia ziemniaczana, glukoza, cukier, białko wieprzowe, suszone owoce aceroli, suszone warzywa, przyprawy, ekstrakty przypraw, kultury bakterii

Kup, jeśli nie możesz dostać lepszych:

1. Konspol Natura z kurczaka: mięso z piersi kurczaka 64%, woda, skórki z kurczaka, skrobia ziemniaczana, białko sojowe, sól, aromaty naturalne, rozmaryn

2. Sokołów Sokołowska Spiżarnia: mięso wieprzowe 72%, mięso wołowe 9%, woda, tłuszcz wieprzowy, sól, ekstrakty przypraw, substancja konserwująca: azotyn sodu

3. Drobimex Parówki z filetem z kurcząt: mięso z piersi kurcząt filet 93%, woda, sól, białka mleka, przyprawy, przeciwutleniacz: kwas askorbinowy, substancja konserwująca: azotyn sodu

Omijaj szerokim łukiem:

1. Indykpol Parówki Hot dog: mięso z kurczaka 25,9%, mięso oddzielone mechanicznie z indyka 17,7%, mięso oddzielone mechanicznie z kurczaka 17,3%, woda, tłuszcz drobiowy, mięso wieprzowe 3,4%, mąka kukurydziana, skóry drobiowe, tłuszcz wieprzowy, skóry wieprzowe, skrobia ziemniaczana, białko sojowe, sól, przyprawy, ekstrakty przypraw, aromaty, wzmacniacz smaku: E621, substancje zagęszczające: E1422, E412, regulatory kwasowości: E261, E326, stabilizatory: E450, przeciwutleniacze: E300, E316, substancja konserwująca: azotyn sodu

2. Morliny Berlinki z indykiem: mięso z indyka 38%, woda, tłuszcz wieprzowy, mięso wieprzowe 8%, tkanka łączna wieprzowa, skrobia ziemniaczana, sól, białko sojowe, błonnik ziemniaczany, glukoza, stabilizatory (difosforany, trifosforany, polifosforany), ekstrakty przypraw, przeciwutleniacz (askorbinian sodu), aromaty (w tym soja), wzmacniacz smaku (glutaminian monosodowy), substancja konserwująca (azotyn sodu)

3. Indykpol Parówki Ulubione: mięso oddzielone mechanicznie z indyka 50,8%, woda, mięso wieprzowe 10,9%, skóry drobiowe, tłuszcz wieprzowy, skrobia ziemniaczana, sól, przyprawy (w tym jaja, mleko, soja, seler, gorczyca), ekstrakty przypraw, aromaty, glukoza, białko sojowe, włókno roślinne, hydrolizat białka sojowego, tłuszcz drobiowy, ekstrakt drobiowy, regulatory kwasowości: E331, E261, E326, E330, stabilizatory: E451, wzmacniacze smaku: E621, E635, przeciwutleniacz: askorbinian sodu, substancja konserwująca: azotyn sodu

Parówki - ranking parówek dla dzieci

W sklepach dostępnych jest wiele parówek dla dzieci w kolorowych opakowaniach z postaciami z kreskówek, o mniejszym rozmiarze. Ale czy o lepszym składzie? Niestety nie. Bobaski, morlinki czy drobisiowe stanowią jedynie dobry chwyt marketingowy.

Za nazwami i wyglądem sugerującym produkt specjalnie dla dzieci często kryje się bardzo kiepski skład, a parówek tych w większości nie da się zaliczyć do wyrobów przeciętnej jakości. Rodzice mają niewielki wybór lub w zasadzie nie mają go wcale.

Jedyne parówki dedykowane maluchom, które spełniają wysokie wymogi pozwalające podać je dziecku, to obecnie Pikok Piratki, ewentualnie Konspol Natura Żarłaki. Pozostałe nie nadają się do jedzenia przez najmłodszych.

Oto składy przykładowych parówek dla dzieci dostępnych na rynku:

1. Pikok Piratki: mięso wieprzowe z szynki 93%, woda, sól, glukoza, przyprawy, ekstrakty przypraw, białko wieprzowe, aromaty, susz z aceroli

2. Konspol Natura Żarłaki Parówki z kurczaka: mięso udowe z kurczaka (100 g mięsa użyto do przygotowania 100 g produktu), sól, glukoza, przyprawy i ekstrakty przypraw, acerola, hydrolizowane białko sojowe, aromaty, ekstrakty drożdżowe, sproszkowany sok z cytryny

3. Bobaski Paróweczki z mięsem drobiowym: mięso z kurczaka 54%, woda, tłuszcz wieprzowy, tłuszcz kurzęcy, tkanka łączna kurzęca, skrobia ziemniaczana, koncentrat białka sojowego, sól spożywcza, ekstrakty przypraw, dekstroza, stabilizatory: cytryniany sodu, wzmacniacz smaku: glutaminian monosodowy, przeciwutleniacz: kwas izoaskorbinowy, przyprawy, olej rzepakowy, aromaty, błonnik ziemniaczany, regulatory kwasowości: mleczan potasu, octan potasu, octan sodu, maltodekstryna, substancja konserwująca: azotyn sodu.

4. Morliny parówki Morlinki wieprzowe: mięso wieprzowe 78%, woda, sól, białko wieprzowe kolagenowe, skrobia modyfikowana, glukoza, stabilizator (cytryniany sodu), przeciwutleniacz (askorbinian sodu), aromaty, gałka muszkatołowa, ekstrakt pieprzu, substancja konserwująca (azotyn sodu)

Parówki - czy warto podawać je dzieciom?

Dzieci lubią parówki. Często chętnie je jedzą, gdyż są miękkie, łatwe do pogryzienia i można je trzymać samodzielnie w dłoni. Są przy tym dobrym źródłem białka. Rozwiązuje to wiele problemów rodziców maluchów, a w szczególności niejadków.

Czy jednak dzieci mogą jeść parówki? Tak, ale z umiarem i tylko te najwyższej jakości. Trzeba pamiętać o normach spożycia soli dla małych dzieci.

Niemowlęta powyżej 6 miesiąca życia nie powinny jeść więcej niż 0,9 g soli, dzieci w wieku 1-3 lat nie więcej niż 1,9 g, a od 4 do 6 lat – 2,5 g. Natomiast jedna parówka o masie 50 g zawiera przeciętnie 1 g soli. To bardzo dużo w stosunku do zapotrzebowania dziecka i faktu, że sód znajduje się w wielu pokarmach.

Dzieci do 3 lat nie powinny jeść naraz więcej niż maksymalnie 1 parówka i nie częściej niż 2-3 razy w tygodniu. Tego samego dnia nie należy dawać już dziecku wędlin i sera żółtego, gdyż również zawierają dużo soli.

Parówki - zastosowanie w kuchni

Jak ugotować parówki wie w zasadzie każdy. To produkt bardzo prosty w przygotowaniu. Po zdjęciu osłonki można je ugotować, usmażyć lub upiec. Są smaczne również na zimno. Można wykorzystać je do prostego dania, np. jako parówki w cieście francuskim.

Czy zdrowo się odżywiasz?

Pytanie 1 z 9

Ile jesz posiłków dziennie?

Dwa. Pierwszy rano, drugi po pracy

Trzy. Nie podjadam między posiłkami

Trzy, ale zdarza mi się podjadać między posiłkami

Jem 4-5 mniejszych posiłków dziennie, mniej więcej co 3-4 godziny

Dalej

Aleksandra Żyłowska-Mharrab, dietetyk, technolog żywności, edukator