BRZOSKWINIE - właściwości odżywcze, kalorie, witaminy
Brzoskwinia to owoc, który ma liczne właściwości i wartości odżywcze, a przy tym ma bardzo mało kalorii (kcal). Dlatego brzoskwinie powinniśmy jeść nie tylko od święta, ale przez cały rok. W sezonie świeże, a zimą - suszone. Brzoskwinie wspomagają pracę nerek, pomagają w walce z anemią i zaparciami. Sprawdź, dlaczego jeszcze warto jeść brzoskwinie.
Spis treści
- Brzoskwinie – właściwości przeciwnowotworowe
- Brzoskwinie wspomagają układ moczowy i nerki
- Brzoskwinie na zaparcia
- Brzoskwinie na anemię
- Brzoskwinie a cukrzyca
- Brzoskwinie a ciąża
- Brzoskwinie suszone, z puszki, w syropie
- Brzoskwinie - zastosowanie w kuchni
- Brzoskwinie - zastosowanie w kosmetyce
Brzoskwinia zwyczajna to owoc, którego właściwości i wartości odżywcze doceniano już 4000 lat temu w Chinach, skąd prawdopodobnie pochodzi. Do Grecji dotarła około 300 r. p.n.e. Z kolei do Europy północnej brzoskwinia trafiła w XVI w. Od tego czasu stopniowo rozpowszechniała się na pozostałych kontynentach. Obecnie nie rośnie dziko, jest rośliną uprawną.
Brzoskwinie – właściwości przeciwnowotworowe
Brzoskwinie pomagają zwalczyć nowotwór piersi. Amerykańscy naukowcy przeprowadzili eksperymenty na zwierzętach i udowodnili, że spożywanie brzoskwiń hamuje rozwój nowotworu piersi i zapobiega przerzutom. Dzieje się to za sprawą fenoli, które neutralizują wolne rodniki.
Brzoskwinie wspomagają układ moczowy i nerki
Brzoskwinie składają się z 90% z wody. Dzięki temu działają moczopędnie i oczyszczają organizm z toksyn. Ma to pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu moczowego oraz nerek.
Jadane regularnie oczyszczają organizm z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. To ważne dla chorych na reumatyzm i nerki. Nie zawierają tłuszczu i sodu, więc warto je polecić osobom z nadciśnieniem i wysokim poziomem cholesterolu.
Brzoskwinie na zaparcia
Brzoskwinie zawierają duże ilości błonnika. Błonnik przyspiesza perystaltykę jelit oraz pomaga w walce z zaparciami. Brzoskwinie działają także moczopędnie, dzięki czemu pomagają oczyszczać organizm z toksyn.
Przy okazji rozwiewamy mit o szkodliwości „zamszowej" skórki brzoskwiń. Okazuje się, że jest lekkostrawna, podobnie jak cały owoc, a przeczyszczająco może działać tylko jego niedojrzały miąższ.
Przeczytaj także: Gruszki - właściwości i wartości odżywcze gruszek. Jakie witaminy zawierają gruszki?
Brzoskwinie na anemię
Brzoskwinie polecane są osobom chorym na anemię. Owoce te zwiększają produkcję czerwonych krwinek.
Brzoskwinie a cukrzyca
Świeże brzoskwinie mają niski indeks glikemiczny (35), dlatego też mogą być spożywane przez cukrzyków. Są również lekkostrawne, gdyż składają się głównie z wody i zawierają błonnik. Jedna brzoskwinia to tylko 40-50 kcal. Z tego względu mogą po nie sięgać również osoby odchudzające się. Suszone brzoskwinie mają jednak zupełnie inne właściwości. Zawierają znacznie więcej cukru i są wysokokaloryczne, dlatego też spożywanie suszonych owoców nie jest polecane osobom odchudzającym się oraz chorującym na cukrzycę.
Brzoskwinie a ciąża
Owoce te polecane są kobietom w ciąży. Dzięki zawartości potasu, pomagają w zwalczaniu zmęczenia, skurczy oraz zawrotów głowy. Brzoskwinie wpływają pozytywnie nie tylko na zdrowie matki, lecz także na prawidłowy rozwój dziecka.
Działają korzystnie na kształtowanie się kości, zębów, mięśni , chrząstek i żył noworodków. Kwas foliowy zapobiega powstawaniu wad cewy moczowej.Brzoskwinie dzięki zawartości boru i niacyny, która ułatwia produkcję estrogenu, łagodzą także objawy menopauzy.
Przeczytaj także: Jabłka chronią przed zawałem i zaparciami, wzmacniają zęby, ułatwiają odchudzanie
Brzoskwinie - wartości odżywcze (w 100 g)
Wartość energetyczna - 39 kcal
Białko - 0,91 g
Tłuszcze - 0,25 g
Węglowodany - 9,54 g (w tym cukry proste: 8,39 g)
Błonnik - 1,5 g
Witaminy
Witamina C - 6,6 mg
Tiamina - 0,024 mg
Ryboflawina - 0,031 mg
Niacyna - 0,806 mg
Witamina B6 - 0,025 mg
Witamina A - 16 µg
Witamina E - 0,73 mg
Witamina D - 0 IU
Witamina K - 2,6 µg
Minerały
Wapń - 6 mg
Żelazo - 0,25 mg
Magnez - 9 mg
Fosfor - 20 mg
Potas - 190 mg
Sód - 0 mg
Cynk - 0,17 mg
Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference
Jeśli lubimy brzoskwinie, mamy w czym wybierać, bo odmian tych owoców jest naprawdę sporo. Te z omszałą skórką dzielą się na właściwki i twardki, gładkie zaś to nektarynki i bryniony. Brzoskwinie mogą też różnić się barwą i zwartością miąższu.
Miękkie i nieco włókniste są właściwki i nektarynki, a twardawe i lekko chrupiące - twardki i bryniony. Wszystkie mają podobne wartości odżywcze.
Brzoskwinie są cennym źródłem beta-karotenu i błonnika. Zawierają też sporo witamin z grupy B, witaminę PP i nieco C. Tej ostatniej najwięcej jest w nektarynkach, choć ze względu na garbniki w miąższu, jest dość nietrwała. Warto zatem jeść bardzo świeże owoce ze skórką.
Brzoskwinie suszone, z puszki, w syropie
Surowe brzoskwinie w niespełna 90% składają się z wody. Podczas suszenia zachowują wszystkie wartościowe składniki. Dzięki temu dostarczają organizmowi cennych pierwiastków, witamin i błonnika. W Polsce suszone brzoskwinie są nieznane, w Stanach Zjednoczonych natomiast bardzo popularne.
Nic więc dziwnego, że znalazły się m.in. w ekwipunku Neila Armstronga, pierwszego człowieka, który stanął na Księżycu. W Polsce bez problemu możemy kupować suszone morele. Radzimy: naprawdę warto włączyć je do diety.
Zawartość witaminy A wzrasta w 100 g suszu do 7430 j.m., wapnia do 86 mg, fosforu do 120 mg, a potasu aż do 1760 mg. Wystarczy zjeść kilka suszonych moreli na drugie śniadanie, a poprawi się stan naszych kości i wygląd skóry. Kobiety w okresie menopauzy, zagrożone osteoporozą powinny stale jeść suszone morele.
Jest to ważne również dlatego, że zawarty w nich potas przyspieszy wydalanie nadmiaru wody z organizmu, zmniejszając tym samym obrzęki i odciążając układ krążenia.
Zawarty w morelach beta-karoten działa antynowotworowo i wspomaga układ oddechowy, toteż zaleca się je szczególnie osobom palącym. Dzięki właściwościom zasadotwórczym suszone morele pomogą cierpiącym na zgagę.
Suszone śliwki, morele, a nawet rodzynki są konserwowane dwutlenkiem siarki. W ten sposób wydłuża się ich termin przydatności do spożycia. Dwutlenek siarki jest jednak silnym alergenem i może powodować u alergików ataki astmy. Dlatego pamiętajmy, by przed jedzeniem wszystkie suszone owoce dokładnie umyć pod bieżącą wodą.
Brzoskwinie należą do Prunus Persica, tej samej rodziny owoców co śliwki. Miejscem ich pochodzenia nie jest jednak Persja, a Chiny.
Drzewka morelowe i brzoskwiniowe rosły tam już 4000 lat temu. Do Europy dotarły wraz z karawanami kupców i wojskami Aleksandra Macedońskiego.
Brzoskwinie najpierw zdobyły Grecję, a dopiero potem Imperium Rzymskie. Za to morele długo uważano za owoc przeklęty, ponieważ należały do ulubionych smakołyków Arabów najeżdżających Europę. Jeszcze w XVI wieku bardziej niż smak moreli ceniono dekoracyjność kwitnącego w przyklasztornych ogrodach morelowego drzewka.
Brzoskwinie - zastosowanie w kuchni
Na dżemy i owocowe przeciery najlepiej nadają się odmiany tych owoców o miąższu zwartym i nie zaczerwienionym przy pestce. Należą do nich roy-alvee, harken, vedette i halehaven. Najsmaczniejsze kompoty przyrządzimy z odmian redhaven, siewki rakoniewickiej i siewki jerzykowskiej.
Na mrożonki i do suszenia nadają się jedynie nektarynki. Z moreli najlepsze na kompoty i do suszenia są odmiany: węgierska wczesna, earli orange, harcot i moorpark o ścisłym i niezbyt włóknistym miąższu. Na dżemy najlepsza jest odmiana późna z Ursynowa.
Starajmy się w sezonie jeść jednak najwięcej świeżych brzoskwiń i moreli, warto również przyrządzać z nich smaczne domowe desery i ciasta.
Brzoskwinie należą do owoców klimakterycznych, a więc po osiągnięciu tak zwanego minimum klimakterycznego gwałtownie następuje dojrzewanie, po którym szybko następuje przejrzewanie i rozpad. Brzoskwinie zerwane przedwcześnie tracą swój niepowtarzalny smak.
Natomiast owoce zbyt dojrzałe źle znoszą przechowywanie i transport, ponieważ są bardzo podatne na odgniecenia i obicia. Brzoskwinie trzymane w lodówce wytrzymają około 5 dni. Aby na długo zatrzymać świeżość tych owoców, najlepiej przechowywać je w chłodniach (-1 – 0,5 stopni Celsjusza). W tak niskiej temperaturze można je przechowywać nawet do 4 tygodni.
Zalecane jest także zachowanie wysokiej wilgotności powietrza, gdyż owoce te w wyniku transpiracji bardzo szybko tracą wodę.
Brzoskwinie - zastosowanie w kosmetyce
Brzoskwinie mają zbawienny wpływ na skórę, dlatego wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym. Miąższ brzoskwiń zawiera kwasy AHA i witaminę C i E i beta-karoten. Zawarta w brzoskwini witamina C doskonale wzmacnia odporność skóry oraz wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiegając ich pękaniu i tworzeniu się pajączków. Witamina A i E odpowiadają za jędrność i gładkość skóry. Ekstrakt z miąższu ma także właściwości tonizujące, nawilżające i odmładzające. Odświeża cerę, ściąga pory i regeneruje naskórek. Z pestek brzoskwini wyrabia się olej, który ma delikatny migdałowy zapach. Olej z pestek brzoskwini zawiera ponad 64% kwasu olejowego, 26% kwasu linolowego, 5,5% kwasu palmitynowego, 2,9% kwasu stearynowego. Olej ten stosuje się jako bazę do masażu. Używany jest także jako dodatek do kosmetyków nawilżających, przeciwzmarszczkowych, do cery wrażliwej, a także do mydła oraz szamponów do włosów.
Świeże morele, bogate w witaminy i sole mineralne, warto wykorzystać jako naturalny kosmetyk. Przygotowanie maseczki nie sprawi nam problemu.
Wystarczy wymieszać rozgniecioną morelę z łyżką jogurtu naturalnego oraz odrobiną miodu i położyć na twarz. Maseczka poprawi kondycję skóry wysuszonej na słońcu i wietrze. Do jej przygotowania można użyć też namoczonych wcześniej moreli suszonych.
W artykule wykorzystano fragmenty tekstu Joanny Krupy z miesięcznika "Zdrowie".
