Hormony płciowe żeńskie: estrogeny, progesteron, androgeny, prolaktyna

2022-02-09 8:55

Co odróżnia kobiety od mężczyzn? Głos, sylwetka, sposób myślenia. Za tymi różnicami stoją hormony żeńskie. Dzięki nim jesteś zdrowa, czujesz się młodo i atrakcyjnie, możesz zostać matką. Dowiedz się, za co są odpowiedzialne estrogeny, progesteron, prolaktyna, androgeny i hormony tarczycy.

Uśmiechnięta młoda kobieta, która ubrana jest w pomarańczowy sweter z dzianiny. Pozuje na tle przyrody.
Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Hormony żeńskie. Estrogeny – źródło seksapilu
  2. Hormony żeńskie. Progesteron – sprzymierzeniec mam
  3. Hormony kobiece. Androgeny – dodają skrzydeł
  4. Hormony kobiece. Prolaktyna – dla dobra dziecka
  5. Hormony tarczycowe czynią cię piękną

Hormony płciowe żeńskie sprawiają, że jesteś kobietą. Ludzki organizm produkuje ponad 100 hormonów, każdy ma swoją rolę do spełnienia. Niektóre hormony płciowe odpowiadają za wzrost, inne za przemianę cukrów i tłuszczów, jeszcze inne za emocje, dojrzewanie i apetyt na seks. Większość wytwarzana jest zarówno przez organizm kobiecy, jak i męski.

Ale kilka hormonów jest przypisanych wyłącznie do kobiet i to one decydują o najważniejszych atrybutach kobiecości. Ponieważ wszystkie są ze sobą ściśle powiązane, dla zdrowia, urody i samopoczucia istotne jest utrzymanie hormonów na odpowiednim poziomie i w równowadze.

Poradnik Zdrowie: kiedy iść do endokrynologa?

Hormony żeńskie. Estrogeny – źródło seksapilu

Estrogeny to podstawowe hormony żeńskie. Produkowane są przez jajniki. Ich stężenie wzrasta w pierwszej fazie cyklu. Estrogeny mają ogromny wpływ na kobiecość. To one stoją za przemianą dziewczyny w kobietę – odpowiadają za dojrzewanie i występowanie miesiączek. Kształtują kobiecą sylwetkę, sprawiają, że biodra się poszerzają, a piersi rosną. Przyczyniają się też do wzrostu ochoty na seks.

To dzięki m.in. estrogenom skóra jest jędrna, napięta i nawodniona. Współdziałają one w tworzeniu naczyń włosowatych, które zaopatrują skórę w tlen i substancje odżywcze. Hamują również łojotok.

Ale na tym nie kończy się rola estrogenów. Ułatwiają one odkładanie się wapnia w kościach, co zapobiega osteoporozie, zwiększają krzepliwość krwi oraz ilość dobrego cholesterolu. Pod wpływem estrogenów w naczyniach krwionośnych uwalnia się tlenek azotu, który powoduje ich rozkurczanie się, co hamuje rozwój miażdżycy.

  • Gdy jest ich za mało: pojawiają się problemy z miesiączkowaniem – cykle stają się nieregularne. Zbyt mała ilość tych hormonów może także wpływać na problemy z zajściem w ciążę.
  • Gdy jest ich za dużo: możesz zacząć tyć, miewać nudności, nawet wymioty, narzekać na złe samopoczucie. Zbyt duża ilość estrogenów może wywoływać migreny, a także zaburzenia miesiączkowania. Nadmiar estrogenów zdarza się na szczęście rzadko i zwykle stoją za nim guzy jajników.

Czytaj też: Hormony męskie - czym są i jak działają?

Hormony żeńskie. Progesteron – sprzymierzeniec mam

Progesteron, to obok estrogenów równie ważny hormon, który sprawia, że miesiączki są regularne. Stężenie progesteronu wzrasta w drugiej fazie cyklu. Jest to hormon niezbędny do wystąpienia owulacji. Jego zadaniem jest przygotowanie macicy do zagnieżdżenia się komórki jajowej, a następnie do utrzymania ciąży.

  • Gdy jest go za mało: miesiączki stają się nieregularne, czasem mogą pojawiać się bardzo obfite krwawienia. Gdy kobieta jest w ciąży, niedobór progesteronu może skutkować poronieniem. Zbyt mała ilość tego hormonu występuje zazwyczaj przy niewydolności jajników.

Czytaj też: Niedobór hormonów u kobiet. Objawy niedoboru hormonów

Hormony kobiece. Androgeny – dodają skrzydeł

Androgeny wytwarzane są przez jajniki i nadnercza. Do tych hormonów należą androstendion i testosteron. Androgeny zapoczątkowują proces dojrzewania. Od nich zależy też wygląd skóry – gdy ich stężenie we krwi jest odpowiednio wysokie, jest ona gładka i zdrowa.

Androgeny oddziałują również na popęd seksualny, sprzyjają wytwarzaniu czerwonych krwinek w szpiku kostnym, pozytywnie wpływają na gospodarkę wapniową organizmu. Dodają energii i siły do działania oraz zapewniają dobre samopoczucie.

  • Gdy jest ich za mało: w wyniku spadku testosteronu pogarsza się samopoczucie, pojawia się zmęczenie i spada samoocena. Znacznie obniża się zainteresowanie seksem.
  • Gdy jest ich za dużo: zmianie ulega sylwetka – pojawia się nadmierne owłosienie na twarzy, brzuchu, piersiach, trądzik, obniżenie głosu. Dolegliwości te są charakterystyczne dla zespołu policystycznych jajników. Wysokie stężenie androgenów może pojawić się także w wyniku guzów nadnerczy czy jajników.

Czytaj też: Jak schudnąć, kontrolując hormony odpowiedzialne za tycie?

Hormony kobiece. Prolaktyna – dla dobra dziecka

Prolaktyna jest niezbędna w czasie ciąży. Odpowiednie stężenie tego hormonu podtrzymuje bowiem funkcjonowanie ciałka żółtego, które z kolei produkuje progesteron – hormon absolutnie niezbędny do utrzymania ciąży. Ponadto dzięki prolaktynie powiększają się gruczoły mleczne przyszłej matki, a po porodzie rozpoczyna się wytwarzanie mleka.

  • Gdy jest jej za dużo: zaczynają boleć piersi – stają się obrzmiałe i nadwrażliwe na dotyk. Pojawia się mlekotok (czyli wyciek mleka z sutków) wtedy, gdy kobieta wcale nie jest w ciąży. Oprócz tego nadmiar prolaktyny daje o sobie znać zaburzeniami cyklu. Miesiączka staje się nieregularna, bardzo skąpa, a z czasem może zupełnie zaniknąć. Spada także ochota na seks. Pojawia się suchość pochwy, stosunki stają się bolesne. Nadmiar prolaktyny może być również przyczyną bezpłodności. Wysokie stężenie tego hormonu jest zazwyczaj wynikiem dużego stresu lub guza przysadki.
    Ważne

    Kiedy warto sprawdzić poziom hormonów?

    Jeśli zauważyłaś u siebie któryś z objawów mogących świadczyć o nadmiarze lub niedoborze któregoś z hormonów, lub od dłuższego czasu bezskutecznie starasz się zajść w ciążę, powinnaś udać się do endokrynologa.

    Stężenie hormonów oznacza się poprzez badanie krwi. Ale dla prawidłowego wyniku badań nie bez znaczenia jest, w jakim momencie cyklu znajdujesz się w czasie pobrania krwi. Istotna jest nawet godzina wykonania badania, bowiem poziom hormonów zmienia się w ciągu dnia. Lekarz powinien dokładnie wyjaśnić ci, w jakim momencie powinnaś się przebadać.

    Hormony tarczycowe czynią cię piękną

    Te trzy hormony – tyroksyna, kalcytonina i trójjodotyronina – są prawdziwymi przyjaciółmi kobiety. Trójjodotyronina przyśpiesza przemianę materii, pozwalając tym samym na szybkie spalanie nadmiernych kalorii, co owocuje szczupłą sylwetką.

    Tyroksyna zaś jest wielkim sprzymierzeńcem skóry. Utrzymuje ją w dobrej kondycji, wpływa na jej odżywienie i odpowiednie nawilżenie. Dzięki temu hormonowi skóra jest napięta i jędrna.

    Poza tym kobiety z prawidłowym poziomem tyroksyny mogą pochwalić się błyszczącymi włosami i gładką cerą bez wyprysków. Kalcytonina zaś dba o kościec – utrzymuje wapń na odpowiednim poziomie, chroniąc przed osteoporozą.

    • Gdy jest ich za mało: masz do czynienia z tzw. niedoczynnością tarczycy. Choroba objawia się przybieraniem na wadze oraz uczuciem chronicznego zmęczenia. Do tego we znaki daje się huśtawka nastrojów. Pojawiają się również obrzęki, ciągłe uczucie zimna. U kobiet z niewykrytą niedoczynnością tarczycy często występują poronienia.
    • Gdy jest ich za dużo: to tzw. nadczynność tarczycy. Objawia się najczęściej szybką utratą wagi, nadpobudliwością i nadmierną potliwością. Do tego może dołączyć bezsenność i nadwrażliwość na światło. Ciśnienie krwi podwyższa się i pojawiają się kołatania serca. Czasem może zaniknąć miesiączka.

    Czy wiesz wszystko o tarczycy?

    Pytanie 1 z 10
    Objętość zdrowej tarczycy u dorosłej osoby wynosi: