"Eliksir młodości" już istnieje. Polscy naukowcy właśnie cofnęli proces starzenia

Proces starzenia to dla wielu osób frustrująca perspektywa. Robimy, co możemy, żeby go spowolnić, być może na jakiś czas zatrzymać. Dla tych, którzy woleliby nie znaleźć się „po drugiej stronie wzgórza”, mamy dobre wieści: naukowcy z Wrocławia odkryli, jak cofnąć proces starzenia.

Zaskakujące wyniki badań polskich naukowców

Polscy badacze znaleźli metodę, która pozwala odmłodzić mózg. Na razie pracowali na zwierzętach, ale wyniki testów na myszach są tak obiecujące, że naukowcy liczą, iż ten sam mechanizm sprawdzi się w przypadku ludzi.

Dzięki nowoczesnej metodzie spowalniającej rozkład glikogenu w mózgu zauważono, że mózgi starych myszy pracowały i wyglądały, jak mozgi młodych zwierząt. Prof. Dariusz Rakus z Uniwersytetu Wrocławskiego i jego zespół udowodnili, że podając w zastrzykach inhibitor enzymu, można spowolnić rozkład glikogenu. Wyniki tych obiecujących badań opublikowano na łamach "Aging Cell".

Rola glikogenu w mózgu 

Glikogen to wielocukier zawierający energię z cukru, który jest dostarczany podczas posiłków. Jest wprawdzie gromadzony w wątrobie i mięśniach, ale ma również wpływ na pracę mózgu i procesów myślowych.

Komórki zwane astrocytami (tzw. komórki gwiaździste), które znajdują się między neuronami, są równie liczne, jak same neurony. To w nich dochodzi do tworzenia mleczanu z glikogenu. Ten mleczan w kolei jest niezbędny w procesach myślowych i pamięciowych, gdyż jest wytwarzany w czasie nauki, co pobudza szlak neuronalny obok astrocytów. W ten sposób wzmacniane są połączenia synaptyczne.

Już wcześniej, w badaniach prowadzonych przez inne ośrodki naukowe za granicą, próbowano podawać inhibitor rozkładu glikogenu zwierzętom. Jednak podanie do czaszki powodowało, że kurczaki uczyły się gorzej, a nie lepiej. Dlatego polscy badacze zdecydowali się eksperymentować na starszych osobnikach, których mózgi inaczej funkcjonują.

Terapia odmładzająca mózg

Okazało się, że dwuletnie myszy (co w przeliczeniu na „ludzkie” można porównać do wieku 70-80 lat) już po dwóch tygodniach terapii zachowywały się, myślały i funkcjonowały jak młode osobniki. Synapsy i schemat pracy w ich mózgach stawały się, jak u młodych myszy, a zwierzęta znowu były ciekawskie i uczyły się sprawnie, jak młodsze zwierzęta.

Jednak nie obyło się bez wad, jak przyznał prof. Rakus, skutkiem może być wymazanie części wspomnień: - Aby mózg był gotowy przyjmować nowe informacje, być może część najsłabszych śladów pamięciowych została wymazana – wyjaśnił profesor w rozmowie z portalem Nauka w Polsce. Badacz porównał to do mechanizmów w mózgach dzieci, które dużo się uczą, ale też wiele ze wczesnego dzieciństwa zapominają.

Badania prowadzono na Uniwersytecie Wrocławskim, współpracując z badaczami z innych ośrodków, m.in. z Instytutem Biologii Eksperymentalnej im. Nenckiego PAN w Warszawie, Instytutem Biochemii Max-Plancka w Martinsried, Politechniką Wrocławską, Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu, Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu oraz Instytutem Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Hirszfelda PAN we Wrocławiu.

Katarzyna Głuszak