Pijesz czystek? Twój organizm ci podziękuje

Czystek (Cistus) to bardzo popularne zioło. Herbata z czystka znalazła zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek w walce z wieloma dolegliwościami. Niektórzy bowiem przekonują, że picie herbaty z czystka pomaga na odchudzanie, przenoszoną przez kleszcze boreliozę, dnę moczanową, a nawet leczy choroby nowotworowe. Jednak opinie dotyczące właściwości czystka są podzielone. Czy czystek na pewno posiada tyle właściwości leczniczych? Jakie są opinie specjalistów na temat tego zioła? Jaki wpływ na organizm ma czystek i jakie są przeciwwskazania do stosowania czystka?

Spis treści

1. Czystek - na co pomaga?
2. Jakie są rodzaje czystka? 
3. Jakie substancje czynne zawiera czystek?
4. Czystek - właściwości lecznicze 
5. Czystek a tabletki antykoncepcyjne
6. Czystek a odchudzanie - czy to ma sens?
7. Czystek a kleszcze i borelioza 
8. Czystek na dnę moczanową
9. Czystek - właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe
10. Czystek - właściwości przeciwbólowe
11. Czystek na kaszel, katar, a nawet na raka
12. Czystek - ważne zalecenia
13. Czystek - przeciwwskazania

Czystek - na co pomaga?

Czystek (Cistus) to bardzo popularne zioło. Jednak opinie dotyczące jego właściwości zdrowotnych są podzielone. W internecie można znaleźć informacje, że herbata z czystka, której bazę stanowi ziele tej rośliny, jest skuteczne w walce z wieloma chorobami i znajduje coraz szersze zastosowanie w medycynie naturalnej.

Wszystko dzięki zawartości polifenoli - silnych antyoksydantów, które mają dobroczynny wpływ na zdrowie. Czy czystek rzeczywiście ma działanie lecznicze i jest "antidotum" na większość chorób, jak przekonują niektórzy?

Jakie są rodzaje czystka? 

Czystek to roślina z rodziny czystkowatych (Cistaceae). Należy tu kilkanaście gatunków występujących dziko w południowej Europie, głównie w basenie Morza Śródziemnego i Wysp Kanaryjskich. Większość czystków rośnie na Półwyspie Pirenejskim (w Portugalii i Hiszpanii).

Siedliskiem ich są najczęściej suche, skaliste zbocza. Stanowią ważny składnik kolczastych zarośli (frygany) oraz lasów sosnowych i dębowych. W naszym kraju czystek rośnie tylko w uprawie.

Jakie substancje czynne zawiera czystek?

Czystek charakteryzuje się wysoką zawartością polifenoli (podobno nawet większą niż czerwone wino) - silnych przeciwutleniaczy. Są to substancje, które:

• mają właściwości antyoksydacyjne, tzn. neutralizują wolne rodniki, które mogą się przyczynić do powstania wielu chorób, w tym tych nowotworowych
• hamują powstawanie i rozwój stanów zapalnych w organizmie
• wzmacniają, dodają energii
• ochraniają naczynia krwionośne i hamują utlenianie się "złego" cholesterolu LDL, zapobiegając tworzeniu się blaszek miażdżycowych
• wspierają także funkcjonowanie układu odpornościowego i walczą z drobnoustrojami i grzybami
• działają antyalergicznie, gdyż hamują uwalnianie histaminy

Za sprawą polifenoli czystkowi przypisuje się wiele właściwości leczniczych. Jednak często są one nadinterpretowane, a co za tym idzie - nieprawdziwe. Istnieje wiele rodzajów czystka, jednak największą popularnością cieszy się czystek szary (Cistus incantus).

Czystek - właściwości lecznicze 

Czystek ma szereg właściwości leczniczych i prozdrowotnych.

Najważniejsze właściwości czystka:

1. dzięki dużej zawartości polifenoli chroni przed nowotworami
2. wzmacnia i dodaje energii
3. chroni naczynia krwionośne
4. zapobiega miażdżycy
5. hamuje powstawanie i rozwój stanów zapalnych w organizmie
6. wzmacnia układ odpornościowy
7. pomaga walczyć z grzybami i drobnoustrojami
8. przyspiesza przemianę materii.

59,00 zł

Zacznij już dziś

Wypróbuj dietę odchudzającą

Dzięki diecie odchudzającej Jesz co Lubisz stracisz zbędne kilogramy bez głodówki i wyrzeczeń. A zyskasz znacznie więcej:

• setki przepisów na smaczne i zdrowe dania,
• oszczędzisz czas i pieniądze – dzięki gotowym listom zakupów,
• poczujesz się lżej i lepiej,
• skorzysta też Twoje zdrowie!

Czystek a odchudzanie - czy to ma sens?

Wbrew powszechnie panującej opinii herbata z czystka nie ma właściwości odchudzających. Picie jej wprawdzie lekko przyśpiesza przemianę materii (dzięki zawartości polifenoli) i zmniejsza obrzęki, ale nie jest lekiem na nadwagę i nie powinna wpłynąć na znaczny spadek masy ciała.

Czystek a kleszcze i borelioza 

Czystek to także sposób na boreliozę i kleszcze - przekonują zwolennicy tego zioła. Czy jednak są na to dowody naukowe?

Na stronie PubMed - największej bazy wyników badań naukowych z całego świata - można zaleźć informację, że do tej pory przeprowadzono tylko jedno badanie, którego celem było sprawdzenie, czy czystek ma wpływ na bakterię Borrelia burgdorferi.⁴

Zostało ono przeprowadzone przez niemieckich naukowców z University of Leipzig, a jego wyniki opublikowano w 2010 roku w piśmie "Pharmazie". W badaniach in vitro (a więc w laboratorium) okazało się, że olejek eteryczny czystka kreteńskiego (Cistus creticus L.) hamował wzrost bakterii Borrelia burgdorferi, która jest odpowiedzialna za rozwój boreliozy. Podczas badania największą siłą przeciwbakteryjną odznaczały się następujące składniki lotnego olejku czystka kreteńskiego - manoyl oxide, 13-epi-manoyl oxide, 3-acetoxy-manoyl oxide, carvacrol, 3-hydroxy-manoyl oxide.

Czystek na dnę moczanową

Czy czystek pomaga chorym na cukrzycę? Naukowcy z Gazi University w Turcji prowadzili badania nad właściwościami przeciwcukrzycowymi wyciągów z czystka laurolistnego in vitro i in vivo.

Wykazali działanie hipoglikemiczne (czyli obniżające poziom cukru we krwi) oraz właściwości blokujące aktywność enzymów (α-glukozydazy i α-amylazy) trawiących polisacharydy do glukozy.⁵

Czystek - właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe

Z internetu można się dowiedzieć, że "czystek blokuje wzrost wszystkich rodzajów wirusów, np. wirusa ptasiej grypy", a także, że "niszczy wirusy jelitowe i opryszczki". Do tej pory nie przeprowadzono badań, które potwierdzałyby właściwości przeciwwirusowe czystka. Jednak greccy naukowcy wykazali, że olejek eteryczny z liści czystka kreteńskiego wykazuje właściwości przeciwbakteryjne,¹ zarówno na bakterie Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne. Jednak były to jedynie badania in vitro.

Z kolei portugalscy naukowcy z University of Beira Interior odkryli, że ekstrakt z czystka ladanowego wykazał hamujący wpływ na grzyba Candida tropicalis, bakterie Helicobacter pylori i Klebsiella pneumoniae (pałeczka zapalenia płuc). Badania potwierdziły także hamujący wpływ wobec gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus), opornego na metycylinę.²

Uczeni z Hiszpanii i Portugalii potwierdzają, że czystek ladanowy ma potencjalne właściwości grzybobójcze. Wykazali, że ekstrakt wodno-alkoholowy z Cistus ladanifer L. hamuje rozwój takich grzybów, jak Candida albicans, C. glabrata, C. parapsilosis i C. tropicalis (w stężeniu 0,05 mg/ml już hamował rozwój C. albicans czy C. glabrata – MIC < 0.05 mg/ml).³

Czystek - właściwości przeciwbólowe

Czystek ma także potencjalne właściwości przeciwbólowe. Tureccy naukowcy z Gazi University wyodrębnili substancje odpowiedzialne za efekt przeciwbólowy oraz przeciwzapalny czystka laurolistnego; są to 3-O-methylquercetin, 3,7-O-dimethylquercetin i 3,7-O dimethylkaempferol.⁶

Czystek na kaszel, katar, a nawet na raka

Czystek może mieć postać nie tylko herbaty, lecz także tabletki do ssania lub kapsułki. Wówczas ma pomóc w chorobach gardła i na kaszel. Z kolei herbata z czystka może być stosowna przy takich dolegliwościach jak:

• biegunka
• alergia
• choroby skóry
• półpasiec

- tak twierdzą zwolennicy tego zioła. Jednak nie ma dowodów naukowych, które to potwierdzają. Podobnie, jak to, że czystek może pomóc w przypadku chorób serca czy raka.

Pamiętaj! Czystek jest jedynie suplementem diety i nie leczy żadnych chorób!

Czystek - ważne zalecenia

Jak długo można pić czystek? Czy czystek i leki na nadciśnienie to dobre połączenie? Kto powinien pić czystek, a kto powinien go unikać? Odpowiedzi na te pytania warto znać zwłaszcza, jeśli na stałe przyjmujesz jakieś leki - w takim przypadku skonsultuj się z lekarzem, który oceni, czy czystek wchodzi w interakcje z którymś ze stosowanych przez ciebie preparatów. 

Stosując czystek warto pamiętać, że:

• Herbata z czystka jest suplementem (środkiem uzupełniającym dietę), a nie lekiem! W związku z tym nie można zrezygnować z terapii zaleconej przez lekarza. Może mieć to bardzo niebezpieczne skutki zdrowotne.
• Osoby, które zmagają się z jakimiś chorobami i przyjmują leki, przed spożyciem czystka powinny skonsultować się z lekarzem. Mieszanie niektórych ziół z lekami niekiedy może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Zioła mogą zmienić działanie leków - wzmocnić lub osłabić zaleconą dawkę i wywoływać szkodliwe działanie zapisanego lekarstwa. Ponadto każde zioła, przyjmowane nawet przez zdrowe osoby, mogą zaszkodzić, jeśli będą używane niewłaściwie.
• Czystka, jak wszystkie inne zioła, lepiej kupować w sklepach zielarskich i aptekach (a nie np. na bazarach).

Czystek - przeciwwskazania

Czystek to jedno z nielicznych ziół, do stosowania którego nie ma właściwie żadnych przeciwwskazań. Przyjmuje się również, że można go bezpiecznie stosować u małych dzieci, mogą go również stosować kobiety w ciąży oraz kobiety karmiące piersią - tu jednak nadal brakuje wiarygodnych badań, które w pełni potwierdziłyby to zalecenie. 

Z pewnością nie należy jednak przekraczać zalecanych dawek do spożycia, które w przypadku kapsułek z czystkiem podane są na opakowaniu, a w przypadku naparu wynoszą dwie porcje dziennie. 

Czy rozpoznajesz to zioło?

Pytanie 1 z 7

Te fioletowe kwiaty zawierające olejki eteryczne, które działają uspokajająco to:

lilak pospolity

lawenda

hyzop

Następne pytanie

Monika Majewska